Hoofddoel in het programma Samen Leven is dat alle inwoners van Houten meedoen in onze samenleving. Daarom wil Houten een inclusieve samenleving zijn. Hierin kunnen mensen met een beperking precies dezelfde dingen doen als mensen zonder beperking. Hierdoor hebben alle inwoners van Houten dezelfde kansen en mogelijkheden.

Sinds 2015 zijn er veel taken in het sociaal domein verschoven van de overheid naar de gemeenten. Deze decentralisatie heeft een grote verschuiving in de zorg veroorzaakt:

• van nationaal naar lokaal
• van regionale aanpak naar lokaal maatwerk
• van zorginstelling naar zorg in de eigen omgeving

De redenering hierachter is dat ondersteuning in de eigen omgeving effectiever is en mensen weerbaar maakt.

De gemeente heeft in deze overgangsperiode al veel bereikt. We voeren de gedecentraliseerde wetten uit en de belangrijke randvoorwaarden zijn op orde. Maar we zijn er nog niet.
Om iedereen passende zorg te bieden is een verandering (transformatie) in houding en gedrag nodig bij:

1. gemeente, partners en zorgaanbieders, om nog beter samen te werken

Problemen moet je niet groter maken dan ze zijn. Gezinnen willen niet steeds meer zorgaanbieders. Ze willen zorgaanbieders die met elkaar samenwerken om tot een oplossing te komen. Veel ombuigingsvoorstellen gaan over het beter afstemmen van zorg.

2. inwoners, om meer zelfredzaam te worden

We streven naar positieve gezondheid. Dat is niet alleen gericht op wat je niet kunt vanwege je gezondheid. Het richt zich juist op wat je wel kunt, zodat je om kunt gaan met veranderingen in je leven. Deel zijn van een sociaal netwerk kan veel problemen voorkomen. Niemand wil opgenomen worden in een kliniek als we ook thuis goede zorg kunnen bieden. Een werkzoekende gaat liever aan de slag in zijn eigen gemeente dan bemiddeld worden in de regio. Geen kind wil naar speciaal onderwijs als hij ook bij zijn speelkameraadjes op de buurtschool ondersteund kan worden. Als we hierin slagen wordt de  zorg beter passend en goedkoper. Maar natuurlijk bieden we nog steeds specialistische hulp als dat nodig is.

Deze beweging doet een beroep op veel meer inwoners van Houten dan alleen de mensen die zorg nodig hebben. Houten mag trots zijn op de enorme groep vrijwilligers en mantelzorgers. Zij zijn onmisbaar in ons streven om iedereen mee te laten doen in onze maatschappij. Het is belangrijk om deze groep inwoners met een hart voor Houten en haar medebewoners te behouden en te ondersteunen.

Kunst en cultuur spelen een belangrijke rol in onze samenleving. Dit kun je zien aan de grote hoeveelheid vrijwilligers die hierin actief zijn. Cultuur prikkelt, inspireert, creëert ruimte voor verbeelding, geeft kleur aan het leven en soms zelfs hoop. Het geeft Houten een identiteit waaraan mensen zich verbonden kunnen voelen. Maar het zorgt er ook simpelweg voor dat mensen de deur uit komen en anderen ontmoeten.

Het jaar 2020 wordt het jaar waarin belangrijke besluiten genomen gaan worden over de toekomst van onze stad Houten. In dat jaar zullen keuzes gemaakt worden over hoe en waar we nieuwe woningen gaan bouwen (Ruimtelijke Koers). Er zullen keuzes gemaakt gaan worden hoe en wat wij gaan doen op het gebied van duurzaamheid en energietransitie (Regionale Energie Strategie en Warmtevisie). Daarnaast zal worden gestart met de uitvoering van de visie op Groen & Biodiversiteit en zal het Zonneveldenkader worden geëvalueerd.
Al deze onderwerpen hebben één grote gemene deler: hoe gaan wij onze schaarse ruimte optimaal inzetten om bij te dragen aan de maatschappelijke vraagstukken van deze tijd. Het is van groot belang deze keuzes te maken om het huidige Houten beter en sterker te maken; klaar voor een duurzame toekomst. Wij kunnen dit niet alleen. Op veel gebieden zal samengewerkt worden met de regio waarbij het van belang is om de juiste keuzes voor Houten te maken met het besef dat we een aantal zaken niet alleen kunnen. Hierbij valt te denken aan mobiliteit, infrastructurele maatregelen, recreaties, natuurontwikkeling et cetera.
Omdat alle bovengenoemde onderwerpen in onderlinge samenhang met elkaar verbonden zijn zal in 2020 ook gestart worden met het opstellen van een Omgevingsvisie voor heel Houten. De hierboven genoemde onderdelen vormen hiervoor belangrijke bouwstenen. Samen met onderwerpen als veiligheid en gezondheid zal dit moeten resulteren in een nieuwe visie op de fysieke leefomgeving.

Het programma Duurzame leefomgeving omvat de thema's wonen, commerciële voorzieningen, leefomgeving, gebiedsontwikkeling, duurzaamheid & energietransitie, landschap & recreatie en cultuurhistorie en archeologie.

Accenten hieruit zijn:
Wonen
Het afbouwen van Vinex locaties en het ontwikkelen en uitvoeren van inbreidingslocaties en kantoortransformaties. Extra aandacht is er voor de opgave wonen - zorg, de vraag naar middenhuur woningen en passende woningen om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen. Daarnaast blijft de focus op goedkopere woningen voor starters van groot belang.

Commerciële voorzieningen
Het belangrijkste speerpunt is en blijft het terugdringen van de huidige leegstand in de centra.

Leefomgeving
Bij de inrichting van de openbare ruimte letten we steeds meer op kansen voor maatregelen tegen wateroverlast, droogte en hitte als gevolg van de klimaatverandering. Ook duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt bij het beheer van de openbare ruimte. We gaan ook maatregelen uitwerken en uitvoeren naar aanleiding van de totaalvisie op het Houtense groen en de biodiversiteit die in 2019 tot stand komt.

Gebiedsontwikkeling
De afronding van en besluitvorming over de Ruimtelijke Koers Houten zal gaan plaatsvinden. Op basis hiervan zal een start worden gemaakt met het uitvoeringsprogramma. In de tweede helft van 2020 wordt gestart met het opstellen van de Omgevingsvisie voor heel Houten. Dit in het kader van de komende Omgevingswet.

Duurzaamheid & energietransitie
Het opstellen van de Regionale Energie Strategie en een warmteplan/visie voor Houten zullen belangrijke richtingbepalende besluiten vragen in 2020-2021.

Landschap & recreatie
Omdat deze onderwerpen steeds belangrijker worden, vooral in het licht van de komende woningbouw in de regio en de energie strategie wordt er nu al druk ingezet op versterking van het huidige landschap en recreatieve voorzieningen. Dit wordt vooral in regionaal verband gedaan.

Cultuurhistorie en Archeologie
We blijven hier vooral inzetten op de reeds ingeslagen weg: behouden en beschermen van de aanwezige waarden en meer draagvlak creëren door het zichtbaar en beleefbaar te maken.

Het in stand houden en verbeteren van de infrastructuur en de bereikbaarheid van Houten
Een optimale bereikbaarheid van de gemeente Houten per auto, fiets en openbaar vervoer is van groot belang. Daarbij hoort een weginfrastructuur met bijbehorende voorzieningen, die qua functionaliteit en kwaliteit voorziet in de behoefte van de gebruikers, met oog voor de verkeersveiligheid, geluidskwaliteit en luchtkwaliteit. In regionaal verband besteden we in de overleggen met Rijkswaterstaat, de provincie, U10, ProRail, Qbuzz en de regiogemeenten continu aandacht aan de belangen van de gemeente Houten. De ambities uit het collegeprogramma zijn geprioriteerd in het (in het voorjaar van 2019) vastgestelde Bestedingsplan mobiliteit en bereikbaarheid.

Bereikbaarheid autoverkeer
Regionaal wordt de komende jaren flink geïnvesteerd in bereikbaarheid. Zo zijn wij betrokken bij de voorbereidingen die Rijkswaterstaat treft voor de verbreding van de ring Utrecht (A27/A12). Op 17 juli jongstleden heeft de Raad van State geoordeeld dat het Tracébesluit niet in stand kan blijven, in verband met het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Dit heeft consequenties voor de aanpak en de planning. Een ander rijksproject waar wij bij betrokken zijn is de verbreding van de A27 tussen Houten en Hooipolder, hier wordt vanaf 2022 mee gestart. Ook worden de plannen voor de aansluiting van de N421 op de A12 richting Arnhem verder uitgewerkt. Dit is een van de maatregelen uit het integraal maatregelpakket Bunnik-Houten, waar maart 2018 een bestuursovereenkomst over is afgesloten tussen provincie, Bunnik en Houten. Voor het autoverkeer leggen we de focus lokaal op een goede doorstroming op de hoofdwegen zoals de Rondweg en op de provinciale wegen rondom Houten. Ook de bereikbaarheid en leefbaarheid in het buitengebied van Houten krijgt aandacht met de uitvoering van acties uit de mobiliteitsvisie Eiland van Schalkwijk en het integraal maatregelpakket voor het buitengebied Bunnik-Houten.

Fietsstad
Als Fietsstad 2018 van Nederland geven wij prioriteit aan de fiets, vooral omdat dit een duurzaam en gezond vervoermiddel is. We gaan in 2020 een apart Programma Fiets vaststellen met de ambities tot 2025. We willen dat het gebruik van de fiets de komende jaren toeneemt.

Openbaar vervoer
We willen de sterke positie van het openbaar vervoer behouden en intensiveren. Dit levert een bijdrage aan de algemene bereikbaarheid van Houten en een duurzame mobiliteit. We hebben daarbij ook aandacht voor de wensen van ouderen en minder validen.

Bestrijden en voorkomen van criminaliteit en overlast
In Houten is er relatief weinig criminaliteit. Om dit zo te houden is een goede samenwerking nodig tussen de gemeente en haar partners. Ook onze inwoners zijn belangrijke partners. Zij leveren een onmisbare bijdrage aan het op peil houden van het veiligheidsniveau in Houten. De missie van de gemeente Houten luidt dan ook: ‘samen met de partners een integraal en op maat gesneden veiligheidsbeleid ontwikkelen én ten uitvoering brengen’. Veiligheidsbeleid is veelomvattend en vraagt om verantwoorde keuzes.

Deze keuzes worden daarom niet alleen gemaakt op grond van (objectieve) cijfers over veiligheid, maar ook op grond van (on)veiligheidsgevoelens bij burgers (veiligheidsbeleving). In het integraal Veiligheidsplan 2020-2023 (IVP) zijn de afwegingen en prioriteiten voor de periode neergelegd.

Sociale veiligheid
We zien verschillende trends. Er is een verschuiving van de traditionele (geregistreerde) criminaliteit naar internetcriminaliteit. De digitalisering van de samenleving zorgt niet alleen voor positieve ontwikkelingen en kansen, maar ook voor (be-)dreigingen. De aanpak op het gebied van cyberveiligheid richt zich op het beveiligen van data en systemen. Ook op het weerbaar maken van de gebruikers.

De traditionele criminaliteit daalt al jaren. Omdat de impact van bijvoorbeeld woninginbraak en autokraak groot is, blijven we dit stevig aanpakken. Preventie staat voorop: we bieden inwoners informatie en stimuleren de eigen rol in het voorkomen.
We krijgen de georganiseerde ondermijnende criminaliteit in Houten steeds beter in beeld:

• delen van informatie tussen interne en externe partners
• gezamenlijke controles houden
• waar mogelijk verstoren we deze vorm van criminaliteit. De gemeente Houten wordt op deze wijze minder aantrekkelijk voor criminelen.

Landelijk is er aandacht voor de toename van het aantal incidenten met kwetsbare personen. Hoe zorgen we dat inwoners die eigenlijk zorg nodig hebben niet onnodig bij de politie terecht komen? Wat betekent het voor de veiligheid als inwoners langer zelfstandig blijven wonen? Hoe gaan we om met gevallen van (ernstige) woonoverlast?
Een antwoord ligt in een integrale aanpak, waarbij we goed afstemmen tussen het zorg- en veiligheidsdomein. Dit is niet nieuw: we werken in een netwerk met onze partners binnen de lokale persoonsgerichte zorg & veiligheidsoverleg en het jeugd & veiligheidsoverleg. We volgen de ontwikkelingen bij de gebiedsgerichte GGZ . Op 1 januari 2020 gaat de Wet Verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) in. Deze wet regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de GGZ. Een belangrijke verandering is dat verplichte zorg straks ook buiten een GGZ-instelling opgelegd kan worden.

Fysieke Veiligheid
We verwachten meer zelfredzaamheid, samenredzaamheid, burgerkracht en maatschappelijke vitaliteit van onze inwoners. Oudere inwoners die nu langer zelfstandig thuis moeten wonen zijn vaak verminderd zelfredzaam. Dit betekent dat de kans om slachtoffer te worden bij brand toeneemt in woningen en woonappartementencomplexen.

Met de verandering van het klimaat kijken we naar de inrichting van de fysieke leefomgeving. Gevolgbeperking is een landelijk aandachtspunt maar ook bij de lokale overheid. De steeds sneller veranderende maatschappij zorgt ook voor andere (nieuwe) risico’s. Bijvoorbeeld de omschakeling van fossiele brandstoffen (olie, aardgas, steenkolen) naar duurzame energie (zon, wind en aardwarmte) zorgt voor een ander gebruik van vervoersmiddelen en veranderingen in de mobiliteit.

Na jaren van daling van het aantal verkeersdoden is het aantal nu stabiel. Het aantal verkeersgewonden neemt al jaren toe. Onze aanpak is nieuw. We brengen in kaart waar zich de belangrijkste risico’s voordoen. Dat kunnen risico’s zijn in de infrastructuur of risico’s in het gedrag van verkeersdeelnemers. Op basis van de risico’s bepalen we wat de meest effectieve maatregelen zijn.

Vanuit de landelijke, provinciale en regionale overheden wordt, in samenwerking met onder meer het nationaal wetenschappelijk instituut voor verkeersveiligheidsonderzoek (SWOV), de transitie richting risico-gestuurd beleid vorm gegeven.

Omgevingswet
De invoering van de Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging in de Bouw heeft veel invloed op de onderwerpen Bouwveiligheid en Externe veiligheid. Met de nieuwe Omgevingswet komt er namelijk één wet op het gebied van de fysieke leefomgeving die alle bestaande wetten op dat gebied vervangt. 26 wetten op het gebied van ruimte, wonen, milieu, natuur, water en infrastructuur worden erin samengevoegd. Het is de grootste wetswijziging sinds de invoering van de Grondwet.
Er komt meer ruimte voor een integrale benadering en afweging van verschillende belangen op lokaal niveau. De nieuwe standaard wordt ‘ ja, mits’ in plaats van ‘nee, tenzij’. Minder regels, meer ruimte voor maatwerk en participatie. Dit vereist een proactieve houding van ambtenaren, burgers en ondernemers.

We stimuleren de betrokkenheid van inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties bij wat er in Houten gebeurt. Met onze dienstverlening sluiten we aan bij hun behoefte.

We willen een persoonlijke overheid zijn die de mens centraal stelt. We ondersteunen en handelen naar wat mensen nodig hebben, passend bij onze verantwoordelijkheid als overheid. De dienstverlening is laagdrempelig en bij voorkeur digitaal. Daarnaast blijft telefonisch en persoonlijk contact altijd mogelijk, zodat voor iedereen de toegankelijkheid is gegarandeerd.
Het programma Betrokken bij de samenleving omvat de thema’s Politiek en bestuur en Dienstverlening. Hieronder geven we aan wat we belangrijk vinden.

Politiek en bestuur
Voor het oplossen van maatschappelijke vraagstukken ondersteunen we initiatieven in de samenleving en voeren we de dialoog met inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Dat doen we in 2020 onder andere door de participatie volgens de samenlevingsagenda vorm te geven. We komen tot een zichtbare en integrale aanpak in de wijken en kernen van Houten, dichtbij de inwoners. Dit doen we zowel ambtelijk als bestuurlijk: naast ambtenaren laten de burgemeester en de wethouders zich letterlijk zien in de wijken en de kleine kernen. Samen met de raad gaan we verder op zoek naar manieren om recht te doen aan de verhouding tussen raad en college. En om inwoners meer bij de activiteiten van de raad te betrekken.

Dienstverlening
De gemeente Houten wil een hoog niveau van dienstverlening bieden. Burgers en ondernemers hebben het recht om digitaal zaken te doen met de overheid. Daarom digitaliseren we zoveel mogelijk diensten en producten. Omdat we toegankelijk en persoonlijk willen zijn, communiceren we op een eigentijdse en begrijpelijke manier. Juist mensen die laaggeletterd of digitaal minder vaardig zijn, bieden we de mogelijkheid tot persoonlijk contact en extra ondersteuning. We maken onze websites voor mensen met bijvoorbeeld een visuele of auditieve beperking net zo toegankelijk als voor andere mensen.